Praca
Sposób działania
Uchwyt narzędziowy (1) wraz z narzędziem roboczym napę-
dzany jest przez silnik elektryczny za pośrednictwem prze-
kładni i mechanizmu udarowego.
Proces pracy jest podzielony na dwie fazy:
wkręcanie i dokręcanie (z wykorzystaniem mechanizmu
udarowego).
Uruchomienie mechanizmu udarowego wywoływane jest za-
trzymaniem śruby, stanowiącym obciążenie dla silnika. Me-
chanizm udarowy zamienia w ten sposób siłę silnika w rów-
nomierne udary obrotowe. Przy wykręcaniu nakrętek proces
ten przebiega w odwrotnej kolejności.
Uruchamianie
Wkładanie akumulatora
Ustawić przełącznik kierunku obrotów (5) w pozycji środko-
wej, aby zabezpieczyć elektronarzędzie przed niezamierzo-
nym włączeniem.
Wsunąć naładowany akumulator (3) od przodu w stopę elek-
tronarzędzia aż do jego zaryglowania.
Ustawianie kierunku obrotów (zob. rys. C)
Za pomocą przełącznika obrotów (5) można zmienić kieru-
nek obrotów elektronarzędzia. Przy naciśniętym włączniku/
wyłączniku (6) jest to jednak niemożliwe.
Obroty w prawo: Aby wkręcić śrubę lub dokręcić nakrętkę,
należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów (5) w lewo
aż do oporu.
Obroty w lewo: Aby wykręcić śrubę lub odkręcić nakrętkę,
należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów (5) w prawo
aż do oporu.
Włączanie/wyłączanie
Aby włączyć elektronarzędzia, należy nacisnąć włącznik/wy-
łącznik (6) i przytrzymać w tej pozycji.
Lampka (7) świeci się przy lekko lub całkowicie naciśniętym
włączniku/wyłączniku (6) i umożliwia oświetlenie miejsca w
przypadku niekorzystnych warunków oświetleniowych.
Aby wyłączyć elektronarzędzie, należy zwolnić włącznik/wy-
łącznik (6).
Ustawianie prędkości obrotowej
Prędkość obrotowa włączonego elektronarzędzia może być
regulowana bezstopniowo, w zależności od siły nacisku na
włącznik/wyłącznik (6).
Lekki nacisk na włącznik/wyłącznik (6) oznacza niską pręd-
kość obrotową. Wraz ze zwiększającą się siłą nacisku pręd-
kość obrotowa rośnie.
Wartości orientacyjne maksymalnych momentów dokręcania
Wartości podane w Nm, obliczone z pola przekroju śruby; wykorzystanie granicy plastyczności w 90% (przy współczynniku
tarcia μ
= 0,12). Konieczna jest stała kontrola momentu dokręcania za pomocą klucza dynamometrycznego.
tot.
Bosch Power Tools
Wskazówki dotyczące pracy
Nie wolno przykładać włączonego elektronarzędzia do
u
nakrętki/śruby. Obracające się narzędzia robocze mogą
ześlizgnąć się z nakrętki lub z łba śruby.
Moment obrotowy jest uzależniony od czasu trwania udaru.
Maksymalny osiągnięty moment obrotowy wynika ze wszyst-
kich osiągniętych przez ruchy udarowe pojedynczych mo-
mentów obrotowych. Maksymalny moment obrotowy może
zostać osiągnięty po udarze trwającym 6–10 sekund. Po tym
czasie moment dokręcania podwyższa się już tylko minimal-
nie.
Czas trwania udaru należy ustalić oddzielnie dla każdego wy-
maganego momentu obrotowego dokręcania. Rzeczywiście
osiągnięty moment obrotowy dokręcania należy stale kon-
trolować za pomocą klucza dynamometrycznego.
Połączenia śrubowe twarde, sprężynujące lub miękkie
Momenty obrotowe, osiągnięte w jednym cyklu udarów i
zmierzone podczas próbnego wkręcania, należy nanieść na
diagram, aby otrzymać krzywą przebiegu momentu obroto-
wego. Wysokość krzywej odpowiada maksymalnemu mo-
mentowi obrotowemu, a jej nachylenie odpowiada czasowi,
w jakim zostanie on osiągnięty.
Przebieg momentu obrotowego zależny jest od następują-
cych czynników:
– Wytrzymałość śrub/nakrętek
– Rodzaj podłoża (podkładka, sprężyna talerzowa, uszczel-
ka)
– Wytrzymałość materiału przeznaczonego do wkręcania
– Ilość/rodzaj smaru na połączeniu śrubowym
Zgodnie z powyższym rozróżnić można następujące rodzaje
zastosowań:
– Wkręcanie twarde ma miejsce w przypadku łączenia me-
talu z metalem przy użyciu podkładek. Po stosunkowo
krótkim czasie udaru osiągany jest maksymalny moment
obrotowy (stromy przebieg krzywej charakterystycznej).
Zbyt długi czas udaru szkodzi tylko maszynie.
– Wkręcanie sprężynujące ma miejsce, gdy łączony jest
metal z metalem, jednak przy użyciu podkładek spręży-
stych, sprężyn talerzowych, rozpórek lub śrub/nakrętek z
gniazdem stożkowym, a także przy zastosowaniu przedłu-
żek.
– Wkręcanie miękkie ma miejsce w przypadku łączenia
np. metalu z drewnem lub w przypadku podłożenia pod-
kładki ołowiowej lub z włókniny.
W przypadku wkręcania sprężynującego lub miękkiego mak-
symalny moment obrotowy dokręcania jest niższy niż w przy-
padku wkręcania twardego. Konieczny jest też zdecydowa-
nie dłuższy czas udaru.
Polski | 91
1 609 92A 4PW | (25.10.2018)