9.0 ALGEMENE INFORMATIE OVER LASTECH-
NIEKEN
9.1 Lassen met beklede elektrodes (MMA)
Voorbereiden van de lasnaden
Om een goede las te bekomen dient men steeds te werken op
zuivere onderdelen, zonder oxidatie, roest of enig andere veron-
treiniging.
Keuze van de elektrode
De diameter van de te gebruiken elektrode hangt af van de
dikte van het materiaal, van de positie, van het type naad en
van het type voorbereiding van het te lassen voorwerp.
Elektrodes met grote diameter vereisen zeer hoge lasstromen
wat vanzelfsprekend grote warmtetoevoer gedurende het lassen
tot gevolg heeft.
Type van coating
Eigenschappen
Rutile
Gemakkelijk in
gebruik
Acid
Vlugge smelting
Basisch
Mechanische
eigenschappen
Keuze van de lasstroom
Het bereik voor de lasstroom voor een bepaald type van elek-
trode staat vermeld op de verpakking.
Starten en aanhouden van de boog
Men start de boog door met de punt van de elektrode het werk-
stuk, dat met de massakabel verbonden is, aan te tikken. Eens
de boog ontstaan is trekt men de elektrode snel terug op nor-
male lasafstand.
Meestal zal een verhogen van de lasstroom t.o.v. de basis waar-
de (Hot Start) het starten van de boog vergemakkelijken.
Eens de boog gevormd is zal het middelste deel van de elektro-
de beginnen smelten en onder vorm van druppels zich afzetten
op het werkstuk. Het buitenste van de elektrode, de bekleding,
wordt ontbonden en het gas dat vrijkomt dient als bescherming
voor de las.
Om te vermijden dat de druppels gesmolten materiaal de boog
uitdoven door kortsluiting van de elektrode met de gesmolten
massa wanneer deze te dicht bijeen komen zal een tijdelijke
verhoging van de lasstroom, zolang de kortsluiting duurt, zeer
nuttig zijn (Arc Force).
Als de elektrode aan het te lassen voorwerp plakt kunt u het
beste de kortsluitstroom zoveel mogelijk beperken (antisticking).
Uitvoeren van de las
De hellingshoek van de elektrode varieert volgens het aantal
doorgangen. De elektrode beweegt oscillerend en stopt aan de
rand van de lasnaad om overtollig ophopen van materiaal in het
midden te voorkomen.
Schema 5
70
Verwijderen van de slakken
Het lassen met beklede elektrodes houdt in dat men na elke
lasdoorgang de slakken moet verwijderen.
Het verwijderen van de slakken gebeurt met een kleine hamer
of met een borstel als de slakken brokkelig zijn.
9.2 TIG lassen (met ononderbroken vlamboog)
Inleiding
Het principe van het TIG (Tungsten Inert Gas) lasprocédé is
gebaseerd op een elektrische boog die gevormd wordt tussen
een niet verbruikbare elektrode (zuiver tungsteen of een lege-
ring met een smelttemperatuur van ongeveer 3370°C) en het
werkstuk. Een inert gas (argon) beschermt het smeltbad tegen
oxideren.
Ter voorkoming van gevaarlijke wolfraaminsluitingen in de
lasnaad mag de elektrode nooit met het te lassen werkstuk in
aanraking komen, om deze reden wordt er door middel van
een H.F. generator voor een ontlading gezorgd waardoor de
Gebruik
elektrische boog op afstand ontstoken kan worden.
In alle posities
Er bestaat ook een andere methode van starten waarbij toch
kleine hoeveelheden tungsteen in de las worden opgenomen,
Vlak
de "lift start". Hier is geen HF nodig maar aanvankelijk een kort-
In alle posities
sluiting tussen elektrode en werkstuk maar met verlaagde kort-
sluitstroom. Op het ogenblik dat de elektrode van het werkstuk
verwijderd ontstaat de boog en de lasstroom verhoogt tot de
geprogrammeerde waarde.
De gebruikelijke start waarbij de elektrode even gewreven
wordt over het werkstuk verzekert geen goede laskwaliteit bij
het begin van de lasnaad.
Voor een betere kwaliteit van het uiteinde van de lasrups is het
nuttig de stroomdaling exact te kunnen controleren en moet het
gas gedurende enkele seconden na het doven van de boog in
het lasbad stromen.
In vele werkomstandigheden is het nuttig over 2 vooringestelde
lasstromen te kunnen beschikken en makkelijk van de ene op
de andere over te kunnen gaan (BILEVEL).
Polariteit van de las
D.C.S.P. (Direct Current Straight Polarity)
Dit is de meest gebruikte polariteit (normale polariteit). Deze
laat een minimum verbruik toe van de elektrode (1) omdat 70%
van de warmte geconcentreerd wordt op de anode (werkstuk).
Hiermede kunnen smalle en diepe lassen, met grote lassnelhe-
den en met lage warmtetoevoer bekomen worden. Met deze
polariteit kunnen de meeste materialen gelast worden met uit-
zondering van aluminium (en zijn legeringen) en magnesium.
Schema 6