CST/BERGER Theodolite DGT 10 Manual Original página 108

– Zamontować urządzenie pomiarowe na statywie.
– Przekręcić śruby poziomujące 1 (A, B, C) tak, aby pęcherzyk
libelli pudełkowej 21 znajdował się dokładnie pośrodku.
(zob. rys. E1–E2)
– Aby jeszcze precyzyjniej ustawić urządzenie pomiarowe,
należy je obracać tak długo, aż podstawa 10 znajdzie się w
ukazanej na rysunku pozycji. (zob. rys. E3)
Przekręcić śruby poziomujące 1 (A, B, C) tak, aby pęcherzyk
libelli rurkowej 12 znajdował się dokładnie pośrodku.
(zob. rys. E4).
– Wyregulować urządzenie pomiarowe za pomocą pionu
optycznego 9.
W tym celu należy wyostrzyć widoczność siatki celowniczej
za pomocą okularu optycznego pionu 27.
Wyostrzyć widoczność wybranego punktu pomiarowego na
ziemi za pomocą pierścienia ogniskującego optycznego
pionu 28.
Lekko otworzyć śrubę mocującą X statywu i przesunąć
urządzenie pomiarowe na tyle, by punkt pomiarowy na ziemi
znajdował się pośrodku optycznego pionu.
Ponownie dokręcić śrubę mocującą. (zob. rys. E5–E7)
– Powtórzyć kroki 3 i 4.
Ogniskowanie okularu
– Namierzyć okular 17 na jasną powierzchnię i tak go ustawić,
by siatka celownicza była dobrze (ostro) widoczna.
Aby podczas ustawienia uniknąć zjawiska paralaksy, należy
zastosować się do poniższych wskazówek:
– Podczas ustawiania nakierowywać teleskop na jeden cel.
– Siatka celownicza i znacznik celu nie mogą się przesunąć,
nawet gdy osoba obsługująca urządzenie odwraca wzrok.
Wskazówka: Zjawiska paralaksy należy bezwzględnie unikać,
gdyż uniemożliwia ono dokładne pomiary.
W razie potrzeby (wystąpienia zjawiska paralaksy) należy
powtórzyć regulację.
Nakierowanie na cel
Poziom
– Ustawianie zgrubne
Zwolnić śrubę zaciskową 5 i nakierować celownik 7 na cel.
Należy zachować odstęp między okiem a celownikiem.
Ponownie zamocować śrubę zaciskową 5.
– Ustawianie precyzyjne
Popatrzeć na cel przez okular 17, a następnie zogniskować
go za pomocą śruby 4.
Pion
Nakierowywanie na cel w pionie należy przeprowadzać analo-
gicznie, posługując się śrubą zaciskową 18 i nastawczą 19.
Przeprowadzanie pomiarów
Pomiar kątów poziomych (zob. rys. F)
– Włączyć wyświetlacz.
„Włączanie wyświetlacza" zob. str. 105.
– Ustawić urządzenie pomiarowe ponad punktem pomiaro-
wym A. „Ustawianie i regulacja urządzenia pomiarowego"
zob. str. 107.
– Dwukrotnie wcisnąć przycisk OSET, aby ustawić wskaźnik
koła poziomego na wartości zerowej.
– Nakierować teleskop na punkt B.
108 | Polski
Kąt pomiędzy punktami A i B zostanie ukazany na wyświetla-
czu:
„HR" Kierunek odczytu zgodny z ruchem wskazówek zegara
„HL" Kierunek odczytu odwrotny do ruchu wskazówek zegara.
Wstępne ustawianie kątów pionowych
– Urządzenie pomiarowe tak obrócić, aby pożądany kąt został
wyświetlony na wyświetlaczu „HR" lub „HL", np. HR
60°00'00''
– Dwukrotnie wcisnąć przycisk HOLD.
Wskazanie wyświetlacza miga.
– W następnej kolejności nakierować urządzenie pomiarowe
na punkt docelowy i ponownie wcisnąć przycisk HOLD.
Wskazanie wyświetlacza przestaje migać.
Ustawiony kąt poziomy (np. HR 60°00'00'') odpowiada
punktowi wyjściowemu dla następnego pomiaru.
Pomiar kątów pionowych (zob. rys. G)
– Wybrać pożądane ustawienie koła kąta pionowego.
(„Ustawianie funkcji" zob. str. 106)
– Nakierować teleskop na punkt docelowy.
Pionowy kąt ukazywany jest na wyświetlaczu tuż obok VA.
Ustalanie zawartego kąta nachylenia:
– W razie potrzeby ustalenia kąta zawartego, należy ustawić
teleskop wg pierwszego punktu docelowego, a następnie
zanotować ukazaną wartość kąta pionowego.
– Następnie należy nakierować teleskop na drugi punkt doce-
lowy i odjąć ukazaną wartość kąta pionowego od wartości
pierwszego punktu docelowego.
Naciskając przycisk V/% można wyświetlać wartość nachylenia
w % lub w gradach.
Pomiar odległości (zob. rys. H1–H3)
Pomiaru odległości można dokonać symetrycznie do siatki
celowniczej okularu pomocą kresek odległościowych.
– Ustawić urządzenie pomiarowe ponad punktem pomiaro-
wym A.
– Odczytać długość l za pomocą siatki celowniczej i łaty niwe-
lacyjnej w punkcie B.
– Obliczyć różnicę L stosując następującą formułę:
L = 100 x l
Kontrola dokładności pomiaru urządzenia
(zob. rys. I1–I2)
Aby ustawić linię widzenia teleskopu pod kątem prostym do po-
ziomej osi instrumentu, należy dokonać kolimacji.
Kontrola:
– Ustawić instrument w taki sposób, aby z jego obu stron była
wolna przestrzeń, wynosząca 50 do 60 metrów.
– Namierzyć punkt A w odległości ok. 50 metrów.
– Zwolnić tylko pionową śrubę styczną, a następnie przestawić
teleskop o 180° dookoła poziomej osi, tak aby skierowany on
był w przeciwnym kierunku.
– Zwolnić poziomy zacisk śruby stycznej, a następnie przekrę-
cić instrument o 180° lub 200 gradów. Ponownie ustalić
punkt widzenia A, a następnie dokręcić zacisk i śrubę.
– Zwolnić pionowy zacisk i śrubę styczną, przekręcić instru-
ment o 180° lub 200 gradów, i ustalić punkt C, który musi
być zgodny z uprzednio ustalonym punktem B.
1 609 92A 0LD • 23.10.14